Je hebt de plannen klaar, de aannemer is ingehuurd en de materialen liggen klaar. Eindelijk ga je aan de slag met die verbouwing waar je al zo lang van droomt. Maar heb je ook aan de veiligheid gedacht? Een ontruimingsplattegrond is misschien niet het eerste waar je aan denkt bij een verbouwing, maar wel onmisbaar voor de veiligheid.
In dit artikel lees je waarom een ontruimingsplattegrond zo belangrijk is tijdens en na een verbouwing. Je ontdekt welke wettelijke eisen er gelden en hoe je ervoor zorgt dat jouw pand veilig is voor iedereen die er komt. Ook krijg je praktische tips om dit goed te regelen.
Wat is een ontruimingsplattegrond
Een ontruimingsplattegrond is een overzichtelijke tekening die laat zien hoe je een gebouw veilig kunt verlaten bij nood. Denk aan brand, gaslek of andere situaties waarin je snel naar buiten moet. De plattegrond toont alle vluchtwegen, nooduitgangen en de locaties van brandblussers en EHBO-voorzieningen.
Deze plattegrond moet duidelijk zichtbaar hangen op strategische plekken in het gebouw. Zo kan iedereen, ook mensen die het pand niet kennen, snel en veilig naar buiten. Dit geldt niet alleen voor bedrijfspanden, maar ook voor woningen waar meerdere mensen komen of werken.
Waarom is dit bij een verbouwing extra belangrijk
Tijdens een verbouwing verandert de indeling van je pand. Misschien blokkeer je tijdelijk een uitgang of verander je de looproute. Dit betekent dat je bestaande ontruimingsplattegrond niet meer klopt. Als er in deze periode iets gebeurt, weet niemand meer welke route veilig is.
Daarnaast werk je vaak met externe partijen zoals aannemers, elektriciens en schilders. Zij kennen het pand niet en moeten in geval van nood snel kunnen vluchten. Een actuele ontruimingsplattegrond zorgt ervoor dat iedereen weet waar de veilige uitgangen zijn, ook als de situatie chaotisch is.
Wettelijke eisen voor ontruimingsplattegronden
In Nederland gelden strikte regels voor ontruimingsplattegronden. Het Bouwbesluit schrijft voor dat elk gebouw waar mensen verblijven een actuele ontruimingsplattegrond moet hebben. Dit geldt voor kantoren, winkels, horeca, maar ook voor woningen met bedrijfsruimtes.
Na een verbouwing moet je de plattegrond aanpassen. De nieuwe situatie moet correct worden weergegeven. Doe je dit niet, dan loop je het risico op boetes bij een controle. Belangrijker nog is dat je de veiligheid van jezelf en anderen in gevaar brengt als de plattegrond niet klopt.
Van oude naar nieuwe situatie
Voor je begint met verbouwen is het verstandig om je huidige ontruimingsplattegrond te controleren. Klopt deze nog met de werkelijkheid? Vaak zijn plattegronden verouderd of hangen ze niet meer op de juiste plek. Dit is hét moment om dit recht te trekken.
Maak vervolgens een tijdelijke ontruimingsplattegrond voor tijdens de verbouwing. Geef duidelijk aan welke routes niet toegankelijk zijn en waar de alternatieve vluchtwegen lopen. Zorg dat alle aanwezigen, inclusief de bouwvakkers, weten waar deze plattegrond hangt en wat de procedure is bij calamiteiten.
Professionele hulp bij het maken van plattegronden
Een ontruimingsplattegrond maken lijkt eenvoudig, maar er komen meer details bij kijken dan je denkt. De plattegrond moet voldoen aan specifieke normen en moet de situatie correct weergeven. Kleine fouten kunnen grote gevolgen hebben in een noodsituatie.
Daarom is het verstandig om hiervoor professionele hulp in te schakelen. Een specialist kan je helpen met het maken van een correcte ontruimingsplattegrond die voldoet aan alle eisen. Ze meten het pand nauwkeurig op en zorgen ervoor dat alle informatie klopt.
Wat hoort er op een goede ontruimingsplattegrond
Een complete ontruimingsplattegrond bevat verschillende elementen. Allereerst moet duidelijk zijn waar je je bevindt, aangegeven met een stip of kruis. Vanaf dat punt moet je kunnen zien welke route je moet volgen naar de dichtstbijzijnde uitgang.
Daarnaast moet de plattegrond alle nooduitgangen tonen, inclusief de richtingsaanduiding. Ook de locaties van brandblusapparaten, brandmelders en EHBO-kits moeten zichtbaar zijn. Vergeet niet de verzamelplaats buiten aan te geven, zodat iedereen weet waar naartoe te gaan na de evacuatie.
Tijdens de verbouwing veilig werken
Veiligheid tijdens een verbouwing gaat verder dan alleen een plattegrond. Zorg ervoor dat vluchtwegen altijd vrij blijven. Geen bouwmaterialen, gereedschap of afval in gangen of bij uitgangen. Dit lijkt logisch, maar in de praktijk gebeurt het vaak toch.
Bespreek met je aannemer hoe je de veiligheid waarborgt. Maak afspraken over waar materialen mogen staan en hoe je omgaat met tijdelijk geblokkeerde routes. Controleer regelmatig of iedereen zich aan deze afspraken houdt. Veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.
Na de verbouwing de plattegrond actualiseren
Als de verbouwing klaar is, is je oude ontruimingsplattegrond definitief niet meer bruikbaar. De nieuwe indeling vraagt om een nieuwe plattegrond. Neem hier de tijd voor en doe het goed. Het is je investering in veiligheid voor de komende jaren.
Zorg dat de nieuwe plattegronden op alle verdiepingen en bij alle belangrijke knooppunten hangen. Denk aan de entree, bij trappenhuis, in gangen en bij liften. Iedereen moet binnen enkele seconden een plattegrond kunnen vinden als dat nodig is.
Extra aandachtspunten voor bedrijfspanden
Heb je een bedrijfspand verbouwd? Dan gelden er extra eisen. Je moet bijvoorbeeld brandcompartimenten aangeven en de maximale personen per ruimte vermelden. Ook moet je rekening houden met mensen met een beperking die misschien een alternatieve route nodig hebben.
Voor bedrijven is het verstandig om regelmatig een ontruimingsoefening te houden. Zo weet iedereen wat te doen bij een echte noodsituatie. Test daarbij ook of de ontruimingsplattegrond voldoet en of alle routes werkelijk begaanbaar zijn.
Kosten en planning
De kosten voor een professionele ontruimingsplattegrond vallen mee vergeleken met de totale verbouwingskosten. Reken op enkele honderden euro’s voor een standaard plattegrond. Voor grotere of complexe panden kan dit meer zijn, maar het blijft een kleine post op het totale budget.
Plan het maken van de plattegrond tijdig in. Je hebt de definitieve bouwtekeningen nodig, dus wacht niet tot het laatste moment. Zo voorkom je dat je na de verbouwing nog weken zonder geldige ontruimingsplattegrond zit, wat zowel onveilig als onwettig is.
Digitale mogelijkheden voor moderne plattegronden
Moderne techniek maakt het mogelijk om ontruimingsplattegronden op een slimme manier te maken. Met 3D-scans van het pand kun je tot op de millimeter nauwkeurige plattegronden genereren. Dit bespaart tijd en voorkomt meetfouten.
Deze digitale aanpak is vooral handig bij grotere verbouwingen of bedrijfspanden. Je krijgt niet alleen een papieren plattegrond, maar ook een digitaal bestand dat je gemakkelijk kunt aanpassen bij toekomstige wijzigingen. Dit maakt het onderhoud van je veiligheidsdocumentatie een stuk eenvoudiger.
Veiligheid begint met goede voorbereiding
Een verbouwing brengt veel verandering met zich mee. Tussen alle praktische beslissingen over materialen, kleuren en indeling is het makkelijk om veiligheid over het hoofd te zien. Maar een actuele ontruimingsplattegrond is geen luxe, het is een noodzaak.
Begin dus op tijd met het regelen van je ontruimingsplattegrond. Maak het onderdeel van je verbouwingsplan en zorg dat het geregeld is voordat de eerste muur gesloopt wordt. Zo kun je met een gerust hart aan de slag en weet je dat iedereen veilig is, wat er ook gebeurt.
